Arca yang paling awal dijumpai merupakan arca
ukiran daripada gading,tulang, tanduk, dan tanah liat. Arca ini dihasilkan oleh
orang Aurignacian danMagladenia pada kira-kira tahun 8000 SM. Masyarakat zaman
tamadun lama sepertiorang Mesir, Yunani, Mesopotamia, China dan India turut
menghasilkan beraneka jenis arca dengan menggunakan bahan-bahan yang
berlainan. Pada zaman itu,subjek dibina dalam bentuk figura manusia dan haiwan
disebabkan gungsinyasebagai lambing yang berkaitan dengan sistem kepercayaan
dan keagamaan.Michelangelo di Lodovico Buonarroti Simoni (1475)
1564, merupakanpengarca Itali yang teragung
pada Zaman Pembaharuan (Renaissance) di Eropah.Engarca masyur yang mula membina
arca dalam bentuk abstrak pada zamansebelum Perang Dunia Kedua ialah Henry
Moore (1898)
1986), yang berbangsaInggeris dan Alberto
Giacometti (1901)-(1966), warganegara Switzerland.Selepas Perang Dunia Kedua,
bahan yang digunakan untuk arca telah beralihdaripada bahan tradisional seperti
batu marmar, kayu, gangsa, dan sebagainyakepada bahan plastic, nilon, fabric,
dan bahan buangan lain. Di samping teknikluakan, binaan, dan tambahan, teknik
acuan, pateri, jahitan, gam, assemblaj dansebagainya turut digunakan. Terdapat
juga arca yang bergerak, berbunyi atauberlampu kesan penggabungan kuasa
elektrik dalam gubahan. Arca intalasi (pemasangan) merupakan seni yang
dapat bertindaka terusdengan orang yang sedang melihat atau memandang dalam tempo
dan ruangtertentu kerana arca jenis ini dicipta khas buat sementara waktu bagi
tapak tertentudalam sesuatu pameran. Arca intalasi merupakan karya 3D yang
memerlukan ruangyang luas untuk dihasilkan dan dipamerkan. Bahagian-bahagian
berasingandicantum, dipasang atau disusun menjadi satu.Seni land (citra tanah)
ialah projek seni dalam skala besar yang seringberkaitan dengan tapak alam
smeulajadi tertentu. Pergerakan seni ini dapat menarikperhatian orang ramai
terhadap masalah pencemaran alam sekeliling yangbertambah masa kini. Seni land
menggunakan mesin atau jentera berat untukmenukar permukaan bumi atau tanah
atau membungkus tapak yang sedia ada. Seniyang dipersembahkan adalah dalam
bentuk siri gambar foto atau video.
Arca tidak berkembang meluas di Malaysia
seperti catan. Pengarca yangmembina arca estetika moden hanya muncul pada
sekitar tahun 1960-an. Antaraperintis pengarca tempatan yang terkenal ialah
Anthony Lau, Latiff Mohidin, Syed Ahmad Jamal, Lee Kian Seng, dan
lain-lain. Mohd Annuar Ismail, Raja SharimanRaja Aziddin, Chin Wan Kee, Wong
Pei Yu, dan lain-lain merupaka generasi mudayang aktif dalam kegiatan mencipta
karya-karya arca.Baharuddin Mohd. Arus, John Hii, Hasnul Jamal Saidon, dan
lain-lain adalahpengarca- pengarca yang tertarik kepada pendekatan elektronik
dan multimedia.Laman Asean yang terletak berhampiran dengan Tugu
Peringatan Kuala Lumpur merupakan sebuah taman arca yang istimewa di
Malaysia. Enam buah arca di sanamerupakan hasil kreativit pengarca dari
Indonesia, Filipina, Brunei Darussalam,Thailand, Singapore dan Malaysia sempena
menyambut ulang tahun ke-20penubuhan Asean.
APA ITU
SENI ARCA
Menggunakan istilah arca yang diterjemahkan dari ‘sculpture’ , dapat didefinisikan secara ringkas ia sebagai sebuah karya seni yang berbentuk tiga dimensi yang mempunyai nilai estetika yang tinggi dari segi unsur foralistik dan makna. Bahasa Yunani lama ‘sculpere’ memberi makna mengukir, menebuk, memotong . memodel menggunakan tanah liat atau lilin untuk membina figura secara timbulan atau tiga dimensi. Gaunt 1966, Ocvirk 1994. Definisi arca berubah mengikut peredaran zaman ianya bukan hanya sekadar mengukir dan memodel, di era moden apa jua bentuk yang melibatkan ruang tiga dimensi dengan teknik yang pelbagai seperti kimpalan, cantuman, jahitan , ketukan, lekatan dan sebagainya. Bentuk-bentuk arca di zaman Michelangelo berubah dengan arca-arca Konstruktif, kinitik, minimilis, installation, ‘site specifik’, public art, environmental art , video art, eletronik art.
Menggunakan istilah arca yang diterjemahkan dari ‘sculpture’ , dapat didefinisikan secara ringkas ia sebagai sebuah karya seni yang berbentuk tiga dimensi yang mempunyai nilai estetika yang tinggi dari segi unsur foralistik dan makna. Bahasa Yunani lama ‘sculpere’ memberi makna mengukir, menebuk, memotong . memodel menggunakan tanah liat atau lilin untuk membina figura secara timbulan atau tiga dimensi. Gaunt 1966, Ocvirk 1994. Definisi arca berubah mengikut peredaran zaman ianya bukan hanya sekadar mengukir dan memodel, di era moden apa jua bentuk yang melibatkan ruang tiga dimensi dengan teknik yang pelbagai seperti kimpalan, cantuman, jahitan , ketukan, lekatan dan sebagainya. Bentuk-bentuk arca di zaman Michelangelo berubah dengan arca-arca Konstruktif, kinitik, minimilis, installation, ‘site specifik’, public art, environmental art , video art, eletronik art.
TOKOH ARCA TEMPATAN
Syed Ahmad Jamal
Datuk
Syed Ahmad Jamal merupakan di antara tokoh yang memainkan peranan penting
dalamperkembangan Balai Seni Lukis Negara dan memegang jawatan
Pengarah Balai Seni Lukis Negara daritahun 1983 sehingga tahun 1991. Beliau
merupakan seorang pelukis yang berbakat besar dan telah menghasilkan
karya-karya seni yang penuh penghayatan untuk tatapan para pencinta seni
sehinggalah ke hari ini. Beliau juga mengadakan pameran solo bagi mempamerkan
hasil-hasil karya beliau untuk tatapan umum. Di antara tema pameran beliau
ialah “Antara Langit & Bumi”, “Ruang” dan “On & Off King’s Road’
Seniman Negara 1995, Datuk Syed Ahmad Syed Jamal meninggal dunia di kediamannya di Gombak di sini, kira-kira 10 malam tadi. Allahyarham berusia 82 tahun dan meninggalkan balu,Datin Hamidah Mohd Noor dan dua anak lelaki. Allahyarham yang berasal dari Muar, Johor mendapat pendidikannya di Maktab Sultan AbuBakar, Johor Bahru sebelum melanjutkan pengajian di Birmingham School of Architecture pada1950 hingga 1951. Allahyarham kemudian menyambung pengajian di Chelsea School of Art,London pada 1951 hingga 1955.Pada 1955 hingga 1956, Allahyarham meneruskan pengajian di Institute of Education,University of London bagi mengambil sijil pengajaran dalam bidang seni disusuli dengan pengajian di School of Art Institute of Chicago, Illinois, Amerika Syarikat pada 1963 hingga1964 sebelum mengikuti pengajian Sarjana di University of Hawaii dalam bidang seni pada 1973hingga 1975.Allahyarham pernah berkhidmat sebagai Pengarah Pusat Kebudayaan, Universiti Malaya dari tahun 1979 hingga 1982 serta pensyarah di Malayan Teachers Training College, Kirkby, Englanddari 1958 hingga 1959. Allahyarham antara tokoh memainkan peranan penting dalam perkembangan Balai Seni Lukis Negara dan memegang jawatan Pengarah Balai Seni Lukis Negara dari 1983 hingga 1991.
Antara karya beliau :
Seniman Negara 1995, Datuk Syed Ahmad Syed Jamal meninggal dunia di kediamannya di Gombak di sini, kira-kira 10 malam tadi. Allahyarham berusia 82 tahun dan meninggalkan balu,Datin Hamidah Mohd Noor dan dua anak lelaki. Allahyarham yang berasal dari Muar, Johor mendapat pendidikannya di Maktab Sultan AbuBakar, Johor Bahru sebelum melanjutkan pengajian di Birmingham School of Architecture pada1950 hingga 1951. Allahyarham kemudian menyambung pengajian di Chelsea School of Art,London pada 1951 hingga 1955.Pada 1955 hingga 1956, Allahyarham meneruskan pengajian di Institute of Education,University of London bagi mengambil sijil pengajaran dalam bidang seni disusuli dengan pengajian di School of Art Institute of Chicago, Illinois, Amerika Syarikat pada 1963 hingga1964 sebelum mengikuti pengajian Sarjana di University of Hawaii dalam bidang seni pada 1973hingga 1975.Allahyarham pernah berkhidmat sebagai Pengarah Pusat Kebudayaan, Universiti Malaya dari tahun 1979 hingga 1982 serta pensyarah di Malayan Teachers Training College, Kirkby, Englanddari 1958 hingga 1959. Allahyarham antara tokoh memainkan peranan penting dalam perkembangan Balai Seni Lukis Negara dan memegang jawatan Pengarah Balai Seni Lukis Negara dari 1983 hingga 1991.
Antara karya beliau :
Contoh arca abstrak 'Perhubungan',
oleh Syed Ahmad Jamal, 1964, bahan :
kayu
Anthony Law
·
Lahir
pada 1933 di Johor Bahru, menerima pendidikan seni di Brighton College of Art,
Sussex, England pada 1957 dan Indiana University di Bloomington, Amerika
Syarikat pada 1968.
·
Mempengaruhi
pelukis-pelukis muda dan guru-guru seni lukis lewat 1950-an dengan
konsep-konsep yang terbaru.
·
Sumbangan
utama beliau kepada kegiatan seni ialah dalam bidang arca, lebih dikenal
sebagai seorang pengarca.
·
Ahli
Friday Art Group dengan Syed Ahmad Jamal dan Jolly Koh.
·
Mempunyai
sikap kukuh terhadap bahan dan ciri konvensional seni arca.
Antara
karya-karya beliau :-
Anthony Lau, 'Ayam Jantan', 1963, bahan :
besi
"Rimba"
Tahun : 1967
Media: Arca besi
Tema : Rimba – Peniruan alam
Raja Shahriman Bin Raja Aziddin
RAJA Shahriman di samping karya Api, Bayangan
dan Kemenyan IV di Galeri Pelita Hati, Kuala Lumpur, baru-baru ini.
Name: Raja Shahriman Bin Raja Aziddin.
Date of Birth: 17 Nov 1967, Kuala Kangsar,
Perak.
Qualification
Diploma in Art & Design (Fine Art),
Universiti Teknologi Mara
(Majoring in sculpture).
Antara karya-karya beliau :-
Serpihan Gaza 2008
Panji Hitam
TOKOH -TOKOH ARCA LUAR NEGARA
Alberto Giacometti
·
Alberto
Giacometti
·
Sculptor
·
Alberto
Giacometti was a Swiss sculptor, painter, draughtsman and printmaker. He was
born in the canton Graubünden's southerly alpine valley Val Bregaglia, as the
eldest of four children to Giovanni
·
Born:
October 10, 1901, Borgonovo, Switzerland
·
Died:
January 11, 1966, Chur, Switzerland
·
Parents:
Giovanni Giacometti
·
Siblings:
Diego Giacometti, Bruno Giacometti
·
Periods:
Expressionism, Surrealism, Cubism, Formalism, Modern art.
Antara karya beliau :-
Le chien, 1951
Bronze, 46 x 98 x 15 cm
The-Cage-Alberto-Giacometti
Henry Moore
·
Henry
MooreSculptor
·
Henry
Spencer Moore OM CH FBA RBS was an English sculptor and artist. He was best
known for his semi-abstract monumental bronze sculptures which are located
around the world as public works of art.
·
Born:
July 30, 1898, Castleford, United Kingdom
·
Died:
August 31, 1986, Much Hadham, United Kingdom
·
Nationality:
British
·
Periods:
Modernism, Modern art
·
Education:
Leeds College of Art, Royal College of Art, Castleford High School
Antara karya beliau :-
Reclining Figure (1951)
Moore's bronze Draped Reclining Woman 1957-58
Michelangelo
·
Michelangelo
di Lodovico Buonarroti Simoni, commonly known as Michelangelo, was an Italian sculptor,
painter, architect, poet, and engineer of the High Renaissance who exerted an
unparalleled influence on the development of Western art. Wikipedia
·
Born:
March 6, 1475, Caprese Michelangelo, Italy
·
Died:
February 18, 1564, Rome, Italy
·
Buried:
Basilica of Santa Croce, Florence, Italy
·
Structures:
St. Peter's Basilica, Capitoline Museums, more
·
Periods:
Italian Renaissance, High Renaissance, The Renaissance
Antara karya beliau :-
Bologna, Florence and Rome, 1492–99
KATEGORI
DAN JENIS ARCA
1.
ARCA AWAM
Seni Arca Awam pula boleh dimengertikan sebagai sebuah
hasilan seni yang diletakkan di ruang terbuka. Ianya merupakan satu
bentukan seni yang berfungsi dalam dimensi ruang yang menyeluruh. Ianya
berlatarbelakangkan ruang persekitaran. Kegiatannya lebih tertumpu di luar
sistem galeri, penghayatannya lebih bertumpu kepada masyarakat secara terbuka,
bersifat kekal dan mementingkan keperluan tertentu untuk memastikan
kewujudannya bersesuaian dengan faktor cuaca, keselamatan dan penyelenggaraan.
Robert Atkins (1945), menyatakan Public Art is simple art
produce for and own by community. Manakala Meel Goding (2000 )menyatakan
Public Art merupakan sebuah karya untuk ruang umum dan ditaja secara spesifik
dengan khayalaknya adalah orang ramai. Ia menampilkan cabaran serta melibatkan
kerjasama antara pengarca, akiterk, orang ramai, penaung seni dan perlu
sensitif tentang persekitaran dan konteknya.
contoh
arca awam :-
Arca oleh Ariffin Mohd Ismail
Transformation ,1974 daripada bahan marmar
“Keris” arca yang telah dihasilkan oleh
Lattif Mohidin
2 .
ARCA MOBAIL
Arca ini boleh bergerak sendiri, berputar, berombak, dan
biasanya terawang-awang. Pemindahannya berasaskan seni yang boleh bergerak.
Mobail ini digantung di atas syiling. Arca ini dipelopori oleh Alexender Calder
(188-1976), iaitu seorang pengarca dan jurutera Amerika dan diperkenalkan pada
awal tahun 1930an. Arca stabail boleh bergerak tetapi pergerakannya terhad dan
tidak seperti arca mobail yang boleh terawang-awang.
Alexandel Calder bersama arca Myxomatose,
1953 (A08122), Paris
Arca
mobail juga boleh menggunakan lampu, kuasa solar, angin, air, perbezaan suhu,
graviti, keseimbangan yang mengkibatkan berlakunya pergerakan. Ia mesti
digantung dengan tali, benang, wayar, dawai dari siling atau tempat yang lebih
tinggi. Sebagai contoh idea yang anda boleh berikan kepada pelajar ialah
wind chime". Keindahan arca ini dapat dilihat semasa ia bergerak-gerak
atau berputar perlahan-lahan
3.
ARCA TIMBULAN
Arca relief ataupun timbulan
dibina daripada hasil karya dua dimensi yang kemudian ditimbulkan menjadi imej
tiga dimensi. Arca ini adalah kombinasi antara cirri-ciri catan dan arca.
Manusia pada zaman dahulu menghasilkan arca dengan memotong, memahat atau
mengorek keluar latar belakang yang mengelilingi figura atau binatang akan
menjadi fgura tersebut timbul dari permukaan dan kelihatan menarik. Henri
Matisse (1869-1954) dan Jacques Lipcitz (1891-1973) adalah antara tokoh
pengarca barat yang menampilkan aliran dan pengaruh kiubisme dalam arca
timbulan ini.
Henri Matisse - Back, IV,
1930-1931
Jacques Lipchitz
Maquette No. 1 for "Musical
Instruments"
(1923)
4.
ARCA STABAIL
Berbeza dengan mobail, ia tidak terawang tetapi boleh
bergerak kerana kedudukanyang boleh bergerak. Arca GabunganArca gabungan ialah
pengabungan beberapa jenis arca dalam menghasilkan karya. Gabungan ini bukan
sahaja dari segi jenismalah teknik penghasilannya yang diserap dan dipengaruhi
oleh disiplin lain seperticatan, cetakan dan sebagainya. Arca ini mempunyai
pengaruh instalasi apabila penonton menikmati karya dengan berada dalam ruang
persembahan arca tersebut dan bukan hanya di hadapan arca itu sahaja. Ini
disebabkan ruang galeri telah menjadisebahagian daripada karya. Tambahan pula,
arca gabungan ini merupakan kombinasidaripada disiplin arca binaan, timbulan
dan asemblaj.
Homeage New York: A self Construction and
self Detroying Work of Art’.
5.
ARCA INSTALASI
Instalasi
merupakan merupakan salah satu kaedah persembahan seni visual dalam satu ruang
nyata. Arca instalasi dipersembahkan dengan menyusun objek-objek seni seperti
arca, lukisan, cetakan atau catan dalam satu komposisi yang telah dirancang
oleh pengkarya.
Contoh
karya instalasi :-
PENGHASILAN PROJEEK PERTAMA
BAHAN RUJUKAN (ALAT MUZIK TRADISIONALMALAYSIA)
PRSOSES PENGHASILAN.
Proses pertama adalah menghasilkan
bentuk segi empat sama menggunakan kayu dengan berukuran 6 x 6 inch.
Proses seterusnya ialah mengukir bentuk yang
di inginkan berdasarkan tema yang di berikan iaitu tentang Malaysia.
Proses seterusnya ialah proses meletakkan
silicon rubber ke atas permukaan master mould untuk membuat acuan mould. Gambar
menunjukkan lapisan pertama silicon rubber di atas permukaan master mould.
Silicon rubber haruslah dicampurkan dengan thinner terlebih dahulu ntuk
memudahkan silion rubber memasuki ke atas permukaan yang sukar.
Proses meletakkan silicon rubber di atas
permukaan master mould diteruskan.
Gambar di atas menunjukkanmaster mould yang
telah siap disaluti dengan silicon rubber.
Ini adalah hasil daripada master mould yang
telah disaluti dengan master mould yang dijadikan untuk acuan dan juga dikenali
sebagai MOULD.
Proses seterusnya ialah menghasilkan produk
menggunakan Plaster of Paris (POP) dengan acuan mould yang telah siap tadi.
Sebelum itu, proses membuat dan membancuh POP
dengan menggunakan sedikit air dan POP yang akan dituangkan ke dalam acuan
mould.
Setelah POP dibancuh dengan sebati, masukkan POP ke dalam
mould dan tunggu sehingga keras.
Ini adalah hasil relief berdasarkan POP yang telah
diletakkn dalam master mould
Proses mewarnakan POP yang telah terbentuk
Setelah siap warna dengan poster colour, proses
meletakkan spray clear agar Nampak lebih kemas.
Final,hasil daripada projek Arca Relief .
BAHAN-BAHAN
YANG DIGUNAKAN.
1.
Tanah Liat
2.
Plaster of Paris
3.
Pisau
4.
Silicon Rubber
5.
Spray Lacquier
TUGASAN
2
PROGRAM
"ARTIST IN SCHOOL" DI SEKOLAH KEM TERENDAK MELAKA PADA 21- 23
NOVEMBER 2014
Pengenalan
Salah
satu resipi kejayaan murid ialah keceriaan sekolah. Dengan persekitaran yang
bersih & ceria, dapat menarik minat murid hadir ke sekolah seterusnya
berasa seronok untuk belajar. Pelajar ijazah sarjana muda pendidikan seni yang
telah mengambil studio arca UPSI telah merancang beberapa siri program
keceriaan iaitu membuat mural di dinding sekolah sk terendak melaka. . Melalui
aktiviti ini, bakal guru telah dibahagikan kepada lebih 12 dinding yang ada di
sekolah tersebut.
Perbincangan awal sebelum mula untuk melakar design
pada dinding-dinding
murid- murid lelaki sk terendak 1 melaka
murid-murid perempuan sk terendak 1 melaka
Antara gambar-gambar membuat mural pada
dinding-dinding sk terendak melaka
Arnol dan kalvin yang membuat mural
bertemakan akademik
Mural yang telah dibuat oleh saya sendiri
dengan bertemakan batik
Mural yang telah dibuat oleh solehah ,anisa dan jane
yang bertemakan ICT
Tuan nur fatihah dan nor mala dengan muralnya bertemakan
ICT
Kumpulan ini telah membuat mural yang bertemakan akademik
Pengajaran dan motivasi untuk menaikkan semangat para
pelajar
Meraikan kejayaan setelah program
TUGASAN 3 (AKHIR)
MINIATURE
SCULPTURE ATAU TABLE SCULPTURE ( Alam pendidikan )
Apa
itu miniature sculpture ?
Seni
miniatur atau seni model adalah satu genre yang memberi tumpuan kepada seni
(terutama lukisan, ukiran dan patung) dalam banyak-lebih kecil daripada biasa
saiz. Masyarakat seni kecil, seperti Persekutuan Dunia Miniaturists (WFM),
memberi definisi yang diguna pakai istilah. Satu definisi sering
digunakan-ialah sekeping seni miniatur mampu diadakan di telapak tangan, atau
bahawa ia meliputi kurang daripada 100 cm ².
CONTOH-CONTOH ARCA TABLE SCLPTURE
CONTOH-CONTOH ARCA TABLE SCLPTURE
Kami
telah ditugaskan untuk membuat table scuplture yang bertemakan ALAM PENDIDIKAN.
Walaubagaimanapun, pensyarah telah menukar tema kepada PERAK MAN.
PERAK MAN
Orang
Perak atau Perak Man merupakan rangka manusia tertua yang pernah dijumpai di
Malaysia. Tulang rangka Perak Man telah dijumpai pada 1991 di dalam Gua Gunung
Runtuh terletak di Bukit Kepala Gajah, di Lembah Lenggong, Hulu Perak pada
ketinggian lebih kurang 105 meter dari paras laut.
Penemuan
ini adalah hasil dari penyelidikan yang dibuat oleh Malaysian Archaeological
Research Centre USM yang diketuai oleh Datuk Prof Zuraini Majid, dengan
kerjasama Jabatan Muzium Malaysia. Antara penemuan terpenting adalah rangka
tulang Perak Man yang berumur antara 10,000-11,000 tahun.
Perak
Man adalah rangka tulang manusia dari zaman batu era Palaeolithic hampir
sempurna yang ditemui di Asia Tenggara dan merupakan tulang prasejarah yang
mempunyai congenital deformity yang dikenali sebagai Brchymesophalangia. Perak
Man telah dikebumikan dengan posisi "foetal", iaitu kedua kakinya
berlipat ke arah dada dengan tangannya memegang beberapa jenis daging. Ia
dikebumikan dengan beberapa peralatan batu dan beribu-ribu kerang sungai.
Melihat
kepada kedudukan cara pengkebumiannya dan peralatan yang ditanam bersamanya,
adalah dipercayai bahawa Orang Perak merupakan ahli penting bagi puaknya.
Perak
Man adalah lelaki berumur antara 40-45 tahun dengan ketinggian 157 cm,
menjalani kehidupan sihat, memakan makanan berfiber dan berjalan dengan
membongkok. Dia memiliki tangan kiri yang lemah ("atrophied ") dan
satu jari cacat.
Gua
Teluk Kelawar terletak di gunung batu kapur Kepala Gajah. Gua ini telah
membentuk beberapa tempat berteduh yang didiami oleh beberapa keluarga sejak
10,000 tahun dahulu seperti yang didapati melalui penyelidikan yang dijalankan
oleh Malaysian Archaeological Research Centre USM.
Perak
Woman pula telah ditemui pada 2004. Ia merupakan tulang berumur 8,000 tahun
yang dijumpai di dalam Gua Teluk Kelawar di Lenggong.
Gambar
rangka tulang Perak Man yang dijumpai di lenggong perak
Proses-proses tugasan
membuat miniature sculpture (Perak man)
Ekpresi
wajah perak man 1
Perak Man kajian wajah 2
Perak Man kajian wajah 3
Perak Man Ekspresi Wajah 4
Ekspresi wajah perak man 5
( Yang dipilih untuk dijadikan TIMAH)
Tanah yang telah keras bersama POP
Proses mengeluarkan tanah
Proses membakar tanah agar memudahkan tanah
dikeluarkan.
Proses membersihkan bahagian dalam agar tidak tanah tidak
ada yang tertinggal.
Alat yang digunakan untuk membakar
Gas
Batu ladung @ timah yang akan dicairkandan
dimasukkan ke dalam acuan
Proses mencairkan timah
Proses menuang timah yang cair ke dalam acuan
Selepas itu, timah yang telah siap dimasukkan ke
dalam acuan.
Proses memecahkan POP untuk mengeluarkan
Timah (Perak Man)
Proses mengilatkan Timah
Selesai dikilatkan, inilah hasilnya.
( PERAK MAN)
FINAL